Lokum, 15. yüzyıldan beri yapılmasına karşın popülerliğini 17. yüzyilda kazanmıştır. Osmanlıda rahat-ül hulkum (boğaz rahatlatan) adıyla anılan lokum Avrupa’da ise bir İngiliz gezgin aracılığıyla ‘TurkishDelight’ adıyla 19. yüzyılda tanınmaya başlanmıştır.Eskiden bal veya pekmez ile tatlandırılan lokum şekerin ithaladından sonra şeker ile tatlandırılmaya başlanmıltır.
Görünüş olarak saray helvasını benzetilen çekme helva asırlardır Kastamonu da yapılmaktadır.Rivayete göre Kastamonu da yaşayan bir bey vardır ve kızının artık yuvadan uçma zamanı gelmiştir ancak gelin görün ki kız çok güzeldir ve talipleri çok fazladır bey nasıl seçim yapacağını bilemez, kahyası “beyim siz tatlıyı da çok seversiniz kızınızı da kim ki kızınızın saç teli kadar incelikte bir tatlı yapar o kızınızı alır” demesi üzerine beyde bunu onaylar ve talimatı verir Abdulsamet isminde bir genç Un, tere yağ, pekmez ve aşkı ile başlar yoğurmaya o yoğurdukça Aşk ateşi tel tel yapar helvayı…” Bu arada tadı Damağınıza yapışacak olan bu tatlıyı (Gerçekten damağa yapışıyor 🙂 ) yanınızda su olmadan yemeyin.
1777 yılında Kastamonu’dan İstanbul’a gelerek Bahçekapı da dükkan açan Ali Muhiddin Hacı Bekir tarafından üretilen Akide şekerleri ve lokumlar kısa sürede tüm İstanbul ve Sarayın beğenisini kazanmış ve 2. Mahmud tarafından şekerci başı ilan edilmiştir.İstanbul da bu tadı tadarak ülkelerine dönen yabancılar ise Akide ve lokumları taklit etmek isterken jel şekerini icat etmişlerdir.
Endemik bir ürün olan üryani eriğinin çam tahtaların içerisinde kurutulan üryani eriği; kurutulmuş olarak tüketildiği gibi, önceden suda bekletilerek elde edilen kıvamlı suyu içilerek veya kompostosu yapılarak tüketilir.Ekşi bir tada sahip olmasına rağmen biz yinede batı karadeniz tatlıları arasında gösterdik 🙂